Miłkowice-Maćki, kapliczka słupowa (XVIII w.)


Kapliczka słupowa, czworoboczna na rzucie prostokąta, trójkondygnacjowa o kondygnacjach zwężających się ku górze, nakryta daszkiem namiotowym. Murowana z cegły i tynkowana, pokryta dachówką. W górnej kondygnacji, mieszczącej figurkę Matki Bożej, odcinkowo zamknięte przezrocza. Ściany ożywione kwadratowymi płycinami (za: Joanna Kotyńska-Stetkiewicz, OT NID w Białymstoku, 15-12-2015 r., https://zabytek.pl/pl/obiekty/milkowice-macki-kapliczka-przy-kosciele-par-pw-sw-rocha).

 

O szczególnym statusie kapliczki świadczy sam wiek i forma – wcale pokaźnych gabarytów, nieskomplikowana w swym barokowym, a jednak surowym stylu, pochodzi z I połowy XVIII w.  Do dzisiaj na Podlasiu zachowały się pojedyncze takie obiekty, co czyni ją cennym zabytkiem nie tylko w kategoriach „urokliwej ciekawostki powiatowej”, ale istotny element dziedzictwa regionalnego. Oryginalnie znajdowała się w niej figura Chrystusa, która niestety „zniknęła” po roku 1966 i zastąpiona została figurką Matki Bożej z masowego odlewu.

 

Kapliczkę należy także widzieć w kontekście całego zespołu zabytków miłkowickich – jest najstarszym jego elementem i razem z samym kościołem, kaplicą grobową Smorczewskich oraz pozostałymi zabytkami sakralnymi i sepulkralnymi tworzy niesamowite kontinuum artystyczno-kulturowe. Nawarstwiający się przez dwa wieki ludowy barok, klasycyzm, neogotyk harmonijnie połączony ze swojskością drewnianego wiejskiego kościoła i grobu w tradycyjnej podlaskiej formie kutego krzyża posadowionego w kamieniu stanowią o unikalności tego miejsca.

 

Projekt konserwatorski przeprowadzony w dwu etapach: w roku 2022 (dofinansowanie: Podlaski Wojewódzki Konserwator Zabytków) oraz w roku 2023 (dofinansowanie: Rządowy Program Odbudowy Zabytków, starostwo siemiatyckie).